Een afscheid is altijd een ingrijpende gebeurtenis. Voor iemand die blind of slechtziend is, kan dit echter een extra uitdaging zijn. Tijdens een uitvaart gebruik je vaak al je zintuigen – zien, horen, voelen, ruiken en spreken. Maar hoe gaat dat als je nauwelijks of helemaal niet kunt zien? En hoe kun je ervoor zorgen dat iemand met een visuele beperking zich tóch volledig betrokken voelt bij het afscheid nemen van een dierbare?

Betrek iemand actief bij het afscheid

Het belangrijkste advies is: laat een blinde of slechtziende persoon nooit aan de zijlijn staan. Afscheid nemen is voor iedereen belangrijk, ongeacht fysieke beperkingen. Bespreek vooraf met de persoon zelf en met de nabestaanden hoe het afscheid wordt vormgegeven. Begeleiding bij de arm, duidelijke communicatie en een vaste aanpak zorgen voor rust en verbondenheid.

TIP: Klik hier om in contact te komen met de ondernemers in onze bedrijvengids waar wij mee samenwerken. Zij helpen je graag verder bij het regelen van een afscheid en alles wat erbij komt kijken.

De kracht van de andere zintuigen

Vertellen

Beschrijf tijdens de plechtigheid wat er gebeurt: hoe de ruimte eruitziet, wie er aanwezig zijn, hoe de bloemen zijn neergezet of hoe de kist eruitziet. Dit maakt dat de blinde of slechtziende persoon zich een beeld kan vormen en zich meer betrokken voelt.

Aanraken

De tastzin speelt een grote rol. Laat iemand de urn, de kist, bloemen of symbolische voorwerpen aanraken. Dit versterkt het gevoel van nabijheid en verbondenheid met de overledene.

Horen

Muziek raakt vaak diep, zeker voor mensen die blind of slechtziend zijn. Betrek hen bij de keuze van de muziek en geef ruimte om bewust te luisteren naar liederen of toespraken.

Ruiken

Bloemen, wierook of kaarsen: geuren kunnen krachtige herinneringen oproepen. Laat iemand ruiken aan de bloemen of een andere geur die betekenisvol is tijdens de uitvaart.

Spreken

Een blinde of slechtziende nabestaande kan ook actief bijdragen aan de plechtigheid door een gedicht voor te dragen of een persoonlijk verhaal te delen. Zorg dat dit praktisch mogelijk wordt gemaakt met goede begeleiding naar de juiste plek en een goed afgestelde microfoon.

Praktische hulpmiddelen: braille en toegankelijkheid

Zorg dat rouwkaarten, liedboekjes of afscheidsteksten ook beschikbaar zijn in braille of digitaal (voor spraaksoftware). Zo kan iemand met een visuele beperking de dienst beter volgen en zich volwaardig onderdeel voelen van het geheel.

Professionele hulp bij rouwverwerking

Afscheid nemen is nooit eenvoudig, of je nu goed ziet of niet. Soms kan de verwerking extra moeilijk zijn. In dat geval kan het zinvol zijn om professionele hulp in te schakelen, zoals een rouwtherapeut of counselor. Zij helpen bij het verwerken van verlies en het hervinden van balans en levensvreugde.

Veelgestelde vragen over afscheid nemen als blinde of slechtziende persoon

1. Hoe kan ik een blinde of slechtziende persoon betrekken bij een uitvaart?

Betrek iemand actief door te beschrijven wat er gebeurt, hen objecten te laten aanraken en hen mee te nemen in de sfeer van de plechtigheid. Duidelijke communicatie en praktische begeleiding zijn hierbij essentieel.

2. Welke rol spelen zintuigen bij een afscheid zonder zicht?

Zonder zicht worden andere zintuigen sterker aangesproken. Geuren, aanrakingen, muziek en gesproken woorden zorgen ervoor dat iemand zich verbonden voelt en de ceremonie bewust kan meemaken.

3. Zijn er speciale hulpmiddelen voor blinden en slechtzienden bij een uitvaart?

Ja, denk aan rouwkaarten en boekjes in braille of digitale bestanden die met spraaksoftware gelezen kunnen worden. Ook kan begeleiding helpen bij praktische zaken, zoals het voordragen van een tekst of het vinden van de juiste plek in de ruimte.

4. Kan een blinde of slechtziende persoon zelf een bijdrage leveren tijdens het afscheid?

Zeker. Zij kunnen bijvoorbeeld een gedicht voordragen, muziek uitkiezen of een persoonlijke herinnering delen. Met goede voorbereiding en praktische ondersteuning is dit uitstekend mogelijk.

5. Wat als een blinde of slechtziende nabestaande moeite heeft met het verwerken van verlies?

Iedereen ervaart rouw op zijn eigen manier. Soms is professionele hulp, zoals een rouwtherapeut of counselor, waardevol om het verwerkingsproces te ondersteunen en richting te geven.

Samenvatting

Een waardig afscheid is voor iedereen van groot belang – ook voor blinden en slechtzienden. Door bewust rekening te houden met de inzet van andere zintuigen, duidelijke communicatie en praktische hulpmiddelen, kan het afscheid voor hen net zo betekenisvol zijn. Aandacht, betrokkenheid en toegankelijkheid maken hierin het verschil.

Ben jij ondernemer? Wil je jouw onderneming meer bekendheid geven en zichtbaar worden voor al onze bezoekers van Uitvaart-Platform.nl, via onze bedrijvengids? Vul dan ons contactformulier in, wij nemen snel contact met je op voor meer informatie.