Afscheid nemen is voor iedereen moeilijk en een extra uitdaging voor een blinde of slechtziende persoon. Je gebruikt bij een afscheid al je zintuigen: je ogen, je oren, je tastzin, je reuk. Hoe is dat eigenlijk als je blind bent of heel slecht ziet? Welke manieren zijn er om het afscheid nemen van een dierbare voor een blinde persoon zo goed mogelijk te laten verlopen? Wat kun je doen om dit zo optimaal mogelijk te laten gaan?
Allereerst is het van belang dat je iemand bij alles betrekt. Laat een persoon met een visuele beperking bij het afscheid nemen niet links liggen. Of je nu perfect ziet, hoort, loopt of juist niet: afscheid nemen is voor iedereen. Neem de blinde of slechtziende persoon bij de arm en spreek met hem of haar en met andere nabestaanden af hoe jullie dit gedurende het afscheid zullen aanpakken.
Beschrijf de uitvaart. Omschrijf aan de blinde of slechtziende persoon bij het afscheid nemen hoe de uitvaart eruit ziet, wat er precies gebeurt, waar ze precies zijn en wie er aanwezig zijn. Zo kan iemand zich goed een beeld vormen en daardoor is het gevoel van betrokken zijn veel groter. Heel belangrijk voor het verwerkingsproces!
De tastzin kan heel goed helpen bij het afscheid nemen als je een visuele beperking hebt. De overledene, kist of urn kan aangeraakt worden, of bloemen en andere symbolische objecten die bij een uitvaart kunnen horen. Hierdoor wordt het gevoel van verbondenheid met de overledene versterkt en ook dit is erg van belang bij een afscheid.
Voor een blinde of slechtziende persoon is de muziek die je tijdens het afscheid nemen speelt ook van belang. Je kunt iemand uiteraard bij de keuze van de muziek betrekken, net zoals je dat bij andere nabestaanden zou doen.
Laat iemand met een visuele beperking aan de bloemen of kaarsen ruiken bij de afscheidsdienst. Vaak zijn de andere zintuigen veel beter ontwikkeld dan bij mensen die goed kunnen zien. Geuren kunnen mooie herinneringen oproepen.
Een nabestaande die slechtziend of blind is wil misschien ook een aandeel hebben tijdens het afscheid. Dat kan zijn door het voordragen van een gedicht of het vertellen van een persoonlijk verhaal. Zorg ervoor dat dit mogelijk is. Help hem of haar naar de goede plek en zorg dat de microfoon goed afgesteld staat.
Zorg ervoor dat boekjes met afscheidsteksten of een rouwkaart ook in braille aanwezig zijn. Zo kan iemand die blind of slechtziend is de dienst toch goed volgen.
Afscheid nemen als een blinde persoon is niet perse moeilijker dan afscheid nemen voor mensen zonder een beperking. Mocht iemand vastlopen in het verwerkingsproces, zoek dan professionele hulp, zoals een therapeut of een counselor. Zij kunnen jou helpen om weer verder te komen en weer te leren genieten van het leven na het verlies van een dierbare.
Klik hier om ons glossy uitvaartmagazine Uitvaart-Inside te bestellen voor meer inspiratie en informatie omtrent uitvaarten.