Elk jaar staan we stil bij de Nationale Dodenherdenking. De meeste mensen weten dat en doen mee. Ook weten we doorgaans wel waarom we dat doen. Toch is het goed om precies te weten wat de achterliggende gedachte is. Vandaar dat we dat in dit artikel nog eens uitleggen.

Twee minuten stilte

Op 4 mei is de Nationale Dodenherdenking. Op 4 mei om 20.00 is heel Nederland twee minuten stil om de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en de oorlogen in de wereld daarna te herdenken. Soms gebeurt dat in speciale samenstellingen. Sommige steden en dorpen herdenken in groepen bij elkaar. Sommigen kiezen ervoor om het thuis te doen, met de uitzending van de dodenherdenking op de Waalsdorpervlakte op de televisie. Op dit tijdstip stoppen mensen met hun dagelijkse bezigheden en zijn ze stil om respect te tonen voor de slachtoffers van oorlog en conflicten, zowel tijdens de Tweede Wereldoorlog als tijdens latere oorlogen.

Traditie van twee minuten stilte

De traditie dat we op 4 mei twee minuten stil zijn, is ontstaan na de 2e Wereldoorlog. Nederland was zwaar getroffen door de Duitse bezetting. Tijdens de bezetting werden er veel mensen vervolgd, gedeporteerd en vermoord vanwege hun etniciteit, religie of politieke overtuiging. Niemand voelde zich veilig en er vonden veel gruwelijkheden plaats. Er was veel honger, geweld, verdriet en angst.

Toen Nederland in 1945 bevrijd werd, wilden de mensen de slachtoffers herdenken en stil staan bij alle verschrikkingen die plaats hadden gevonden. Ze wilden ook dat zoiets nooit meer zou voorkomen, vandaar dat men het belangrijk vond om er bij stil te blijven staan. Zo hoopten ze dat mensen zich er bewust van zouden blijven dat zoiets nooit meer voor zou mogen komen.

Waarom twee minuten?

De keuze voor twee minuten stil zijn op 4 mei heeft een symbolische betekenis. De eerste minuut is voor diegene die zijn overleden. De tweede minuut is om de mensen te eren die levend zijn teruggekeerd uit de strijd en waarop de oorlog nog jarenlang impact had. Het is een moment van bezinning en respect voor alle mensen die hun leven hebben gegeven voor de vrijheid en veiligheid van anderen. Het is daarnaast ook een gelegenheid om stil te staan bij ons leven in vrede, vrijheid en democratie.

Daarnaast staan we stil bij het feit dat er in veel delen van de wereld nog veel oorlogen woeden en dat dat absoluut niet normaal is.

Tijdens deze twee minuten stilte is het de bedoeling dat mensen hun activiteiten onderbreken en stil zijn. Radio- en televisie-uitzendingen worden gestaakt, openbaar vervoer staat tijdelijk stil en ook mensen op straat staan vaak even stil. Er worden herdenkingsbijeenkomsten georganiseerd bij oorlogsmonumenten en op begraafplaatsen. Mensen komen er samen om te herdenken en stil te zijn.

Signaal taptoe

Als men klaar is met de twee minuten stilte in acht nemen op 4 mei, speelt er iemand het signaal taptoe, meestal op een trompet. Dit signaal taptoe is een eerbetoon aan de overledene. Het is ontstaan in de 17e eeuw. Toen werd het gespeeld voor de militairen om aan te geven dat de dag erop zat. Later werd het gebruikelijk om het te spelen aan het eind van iemands leven. Vaak volgt daarna het Nederlands volkslied, het Wilhelmus.

De Nationale Dodenherdenking

De Nationale Dodenherdenking en het twee minuten stilte in acht nemen op 4 mei doen we niet alleen als herinnering aan de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. We doen dit ook om te denken aan de Nederlanders die zijn omgekomen tijdens andere oorlogen en vredesmissies sinds die tijd. We tonen op dit moment respect en waardering voor al die mensen die hun leven hebben opgeofferd voor de vrijheid en veiligheid van anderen en aan al die mensen die dat nog steeds doen.

Twee minuten stil zijn op 4 mei is een heel belangrijk en bijzonder onderdeel van de Nederlandse cultuur geworden. We denken hierbij aan het belang van vrijheid, vrede en tolerantie en het verbindt mensen van verschillende generaties en achtergronden in een gezamenlijke herdenking. Dat is belangrijk zodat we dit soort vreselijke periodes in de toekomst kunnen voorkomen.

Klik hier om ons glossy uitvaartmagazine Uitvaart-Inside te bestellen voor meer inspiratie en informatie.