Het informeren van iemand met dementie over het overlijden van een dierbare is een van de meest emotioneel uitdagende situaties. Door de invloed van dementie op hoe iemand informatie begrijpt, wordt het extra lastig om dit verdrietige nieuws op een passende manier over te brengen. In dit artikel bespreken we hoe je op een zorgvuldige en liefdevolle manier iemand met dementie kunt vertellen dat een dierbare is overleden. We bieden praktische tips en inzichten om deze moeilijke taak iets dragelijker te maken.

Wat is dementie en hoe beïnvloedt het slecht nieuws?

Dementie is een progressieve aandoening die het geheugen, het denken en het gedrag van een persoon beïnvloedt. Dit maakt het ingewikkeld om slecht nieuws, zoals het overlijden van een dierbare, over te brengen. Mensen met dementie kunnen moeite hebben om het verlies te begrijpen, en het kan zijn dat ze het nieuws herhaaldelijk moeten horen.

De emotionele reacties kunnen sterk variëren, van verdriet en angst tot schijnbare onverschilligheid. Het begrijpen van het stadium van de dementie is belangrijk om de juiste aanpak te kiezen.

1. Stem je aanpak af op het stadium van dementie

Dementie kent verschillende stadia, elk met zijn eigen kenmerken en uitdagingen. Het stadium waarin iemand zich bevindt, bepaalt grotendeels hoe je het nieuws van een overlijden moet brengen.

Milde dementie

Bij milde dementie kan de persoon nog redelijk goed informatie verwerken, maar ze kunnen problemen hebben met hun korte termijngeheugen. Je kunt in dit stadium directer zijn en duidelijk vertellen dat iemand is overleden, maar houd er rekening mee dat herhaling nodig kan zijn.

Matige dementie

In dit stadium kan de persoon verward zijn en moeite hebben om het nieuws te verwerken. Het kan zijn dat ze het overlijden snel vergeten, wat betekent dat je het meerdere keren moet vertellen. Zorg dat je geduldig en begripvol blijft.

Gevorderde dementie

Wanneer iemand zich in een gevorderd stadium bevindt, kan het moeilijk zijn voor hen om te begrijpen wat de dood betekent. Herhaaldelijk het nieuws brengen kan hen onnodig veel stress en verdriet bezorgen. In sommige gevallen kan het beter zijn om het overlijden niet te vermelden, afhankelijk van de persoon en de situatie.

TIP: Klik hier om in contact te komen met de ondernemers in onze bedrijvengids van Uitvaart-Platform.nl waar wij mee samenwerken. Zij helpen je graag verder bij het regelen van een uitvaart en alles wat erbij komt kijken.

2. Kies het juiste moment en de juiste omgeving

Het is belangrijk om het nieuws te brengen in een rustige en vertrouwde omgeving. Vermijd drukte en afleidingen, en zorg dat de persoon comfortabel is. Kies een moment waarop ze kalm zijn, bijvoorbeeld na een rustmoment of in de ochtend als ze helder zijn.

Probeer ook zelf in een rustige en empathische gemoedstoestand te zijn. Je eigen emoties kunnen invloed hebben op hoe de persoon met dementie het nieuws ontvangt.

3. Gebruik eenvoudige en duidelijke taal

Wanneer je het nieuws brengt, gebruik dan korte, duidelijke zinnen. Probeer complexiteit te vermijden, want dit kan voor verwarring zorgen. Een eenvoudige manier om het nieuws te brengen zou kunnen zijn:

"Ik moet je iets vertellen. [Naam] is overleden. Hij/zij is overleden en komt niet meer terug."

Het kan zijn dat je het meerdere keren moet herhalen, afhankelijk van hoe de persoon reageert en hun vermogen om het nieuws te verwerken.

4. Wees voorbereid op herhaalde vragen en reacties

Het is niet ongebruikelijk dat iemand met dementie je opnieuw zal vragen naar de overleden persoon, zelfs nadat je hen al het nieuws hebt verteld. Dit kan frustrerend of pijnlijk zijn, vooral als je het gevoel hebt dat je hen opnieuw verdriet doet. Probeer geduldig te blijven en je reactie aan te passen aan de situatie.

In sommige gevallen kan het helpen om de waarheid op een zachte manier te omzeilen. In plaats van herhaaldelijk te zeggen dat iemand is overleden, kun je bijvoorbeeld zeggen dat de persoon “niet hier is” of dat ze “ergens anders zijn”, afhankelijk van de emoties van de persoon.

5. Reageer empathisch op emoties

Mensen met dementie kunnen sterk wisselende emotionele reacties hebben na het horen van een overlijden. Verdriet, verwarring, woede of zelfs schijnbare onverschilligheid kunnen allemaal voorkomen. Het is belangrijk om hen de ruimte te geven om te voelen wat ze voelen, zonder ze te overladen met meer details dan ze kunnen verwerken.

Soms kunnen knuffels, aanrakingen of gewoon bij hen zitten een groot verschil maken. Het bieden van emotionele steun is net zo belangrijk als de woorden die je kiest.

6. Overweeg de optie om het niet te vertellen

In sommige gevallen, vooral bij gevorderde dementie, kan het zinvol zijn om te overwegen het overlijden niet expliciet te noemen. Als je weet dat de persoon het nieuws niet zal kunnen verwerken, of als het hen telkens opnieuw verdriet doet, kan het vertellen van de waarheid meer kwaad dan goed doen. In dergelijke gevallen kun je kiezen voor zachte afleiding of geruststelling, zoals:

"Je bent veilig, ik ben hier bij je."

Dit kan hen helpen om zich kalm en veilig te voelen, zonder dat ze telkens opnieuw door het rouwproces hoeven te gaan.

7. Maak gebruik van herinneringen en visuele hulpmiddelen

Voor sommige mensen met dementie kunnen foto’s, herinneringen of zelfs een herinneringsboek helpen bij het verwerken van verlies. Deze visuele hulpmiddelen kunnen dienen als een zachte manier om over de overledene te praten en hen te helpen begrijpen wat er is gebeurd, zonder dat het te overweldigend wordt.

Wil je jouw onderneming meer bekendheid geven en zichtbaar worden voor al onze bezoekers van Uitvaart-Platform.nl, via onze bedrijvengids? Vul dan ons contactformulier in, en wij nemen snel contact met je op voor meer informatie.

Zorg met geduld en empathie

Het vertellen van een overlijden aan iemand met dementie is nooit makkelijk, en er bestaat geen perfecte manier om dit te doen. Wat het belangrijkste is, is dat je de persoon met liefde, zorg en geduld benadert. Houd rekening met hun cognitieve en emotionele beperkingen, en wees voorbereid om het proces herhaaldelijk en met veel geduld te doorlopen. Het bieden van emotionele steun en geruststelling is vaak net zo belangrijk als de woorden die je kiest.

Zorg ervoor dat je zelf ook ondersteuning zoekt bij deze moeilijke taak, bijvoorbeeld bij andere familieleden, zorgverleners of een professional die ervaring heeft met dementie en rouwverwerking.

Door de behoeften van de persoon met dementie voorop te stellen, kun je hen helpen op een manier die hen veiligheid en steun biedt in deze uitdagende tijd.

Dit artikel is geschreven om ondersteuning en inzicht te bieden aan familieleden en zorgverleners die met dementie te maken hebben. Heb je zelf ervaring of tips voor het delen van slecht nieuws met iemand met dementie? Deel ze gerust met ons.