Voor het verwerkingsproces is het voor kinderen fijn als je ze bij een uitvaart kunt betrekken. Zij voelen zich dan ook gezien en gehoord en voelen zich onderdeel van een afscheid. Belangrijk, want ook kleine mensjes hebben grote emoties. Hoe kun je dat het beste aanpakken? Hoe kun je er voor zorgen dat ze zich betrokken voelen bij wat er gebeurt? 

Uitleggen

Als iemand komt te overlijden, is dat voor kinderen heel onwerkelijk. Ze snappen niet wat er gebeurt. Je kunt kinderen al bij een uitvaart betrekken door ze duidelijk uit te leggen wat er is gebeurd. Vertel dat iemand is overleden, dat zijn of haar lichaam het niet meer doet en dat jullie nu afscheid moeten nemen. Maak er geen taboe of mysterieus iets van. We willen kinderen graag weghouden bij verdrietige zaken, maar we kunnen ze juist beter aanleren hoe ze met dit soort dingen moeten omgaan. De dood hoort immers bij het leven. Leg uit wat er is gebeurd en wees daarbij eerlijk. Spreek ook het afscheid met ze door: hoe ziet een ceremonie eruit, wat gebeurt er allemaal, waarom doen we bepaalde dingen. Zo weten ze wat er gaat gebeuren.

Laat kinderen deel uitmaken van de voorbereidingen

Je kunt kinderen laten meehelpen bij een afscheid door ze bij de voorbereidingen te betrekken. Ze kunnen misschien zelf bloemen plukken, een tekening maken en er zijn zelfs uitvaarten waarbij kinderen de kist mogen beschilderen. Misschien hebben ze speciale spulletjes die voor hun gevoel bij de overledene hoorden en willen ze die op de kist zetten. Er zijn misschien kinderen die al kunnen schrijven en iets voor de overledene willen opschrijven om later voor te lezen. Dat soort kleine taken zijn belangrijk.  Ze maken op die manier deel uit van het proces. Bespreek met je uitvaartondernemer de mogelijkheden die er zijn. 

Een taak tijdens de ceremonie

Je kunt kinderen bij een uitvaart betrekken door ze deel uit te laten maken van de afscheidsceremonie. Bij een begrafenis of crematie kunnen ze een taak krijgen. Ze kunnen bijvoorbeeld helpen met de bloemen, met de kaarsen aansteken, meehelpen om de kist te dragen. Sommige kinderen willen misschien iets zeggen over de overledene of een gedichtje voorlezen. Dit zijn allemaal kleine dingen waarbij ze zich gezien en gehoord voelen en dit is voor hun verwerkingsproces belangrijk.

Praten

Kinderen willen misschien praten over de overledene en over wat er gebeurd is. Dat is niet altijd makkelijk als je zelf nog veel verdriet hebt, maar wel belangrijk. Daarnaast is het niet 'slecht' als kinderen zien dat jij ook verdrietig bent. Het laat hen zien dat zij ook verdrietig mogen zijn. Laat ze dan ook praten over wat ze hebben meegemaakt en vraag ook wat ze ervan vonden dat je ze als kinderen hebt laten meehelpen met een afscheid. Hebben ze het als moeilijk ervaren? Als fijn? Bespreek dit met ze. Dit helpt ze om ruimte te geven aan hun gevoel en om hun ervaringen een plekje te kunnen geven. 

Steun bieden

Kinderen alleen bij een uitvaart betrekken is niet altijd genoeg om ze te leren omgaan met dit soort situaties. Ook daarna is het van belang ze te blijven monitoren. Kinderen leven in het moment. Zo zijn ze nog vrolijk en zo kunnen ze ineens in huilen uitbarsten. Je bent daardoor geneigd om te denken dat het misschien wel met hun verdriet meevalt. Toch gaat er meer in hun koppies om dan wij weten.  Blijf er daarom over  praten met ze, zelfs al lijkt dat onlogisch. Zorg ook dat de overledene herinnerd blijft. Pak er regelmatig foto's bij, bespreek leuke dingen die ze met hem of haar hebben beleefd. Zo leren ze de overledene in een nieuwe vorm te integreren in hun leven. Iemand is dan wel overleden, maar leeft in herinneringen altijd voort. Geef duidelijk aan je kind aan dat ze er altijd met je over mogen praten. Soms zijn ze bang dat ze jou dan weer verdrietig maken, maar ook daar moeten ze mee leren omgaan. Hou verdriet niet weg bij kinderen, maar leer ze er mee omgaan. 

Soms doe je er alles aan om een kind te helpen om met een verlies om te gaan. Je laat je kinderen meehelpen bij een afscheid, je praat er met ze over, je haalt herinneringen aan de overledene op, maar toch gedraagt het kind zich anders dan normaal. Merk je dit soort gedragsveranderingen op of merk je dat een kind erg verdrietig blijft en zich afsluit, neem dan contact op met een professionele coach of rouwbegeleider om jouw kind verder te helpen met zijn of haar verdriet.

Klik hier om ons glossy uitvaartmagazine Uitvaart-Inside te bestellen voor meer inspiratie en informatie omtrent uitvaarten.