Nederland telt dagelijks vijf zelfdodingen. Dat zijn bijna tweeduizend mensen per jaar. Achter elk verlies schuilt een kring van gemiddeld 135 nabestaanden, vrienden, collega’s of teamgenoten. De impact is daarmee enorm. Toch rust er nog altijd een groot taboe op praten over suïcide. Tijdens de Week van de Suïcidepreventie (8 t/m 14 september) wordt landelijk aandacht gevraagd voor openheid en bewustwording, met als doel: levens redden door het gesprek wél aan te gaan.

Taboe doorbreken: eenzaamheid verminderen

“Veel mensen die met suïcidale gedachten worstelen, willen niet dood, maar wél een einde aan hun lijden,” vertellen deskundigen. “Juist het isolement en de schaamte vergroten de wanhoop.” Openheid en het stellen van de juiste vragen kunnen een cruciale rol spelen.

Door suïcide bespreekbaar te maken, voelen mensen zich minder alleen en durven zij sneller steun te zoeken. Want hoewel de geestelijke gezondheidszorg een belangrijke rol speelt, is meer dan de helft van de mensen die suïcide pleegt niet in beeld bij hulpinstanties. Dat maakt het tot een maatschappelijk vraagstuk waar iedereen – vrienden, familie, collega’s en buren – het verschil kan maken.

Feiten en cijfers over suïcide in Nederland

• Gemiddeld overlijden 5 mensen per dag door zelfdoding.

• Jaarlijks gaat het om bijna 2000 levens.

• Het aantal pogingen ligt naar schatting 25 keer zo hoog.

• Jongeren onder de 30 jaar vormen in aantallen niet de grootste groep, maar voor hen is suïcide doodsoorzaak nummer één.

• Mannen van middelbare leeftijd en agrariërs behoren tot de hoogste risicogroepen.

De kracht van een vraag

Veel mensen zijn bang dat vragen naar suïcidale gedachten iemand juist “op een idee brengt”. Maar volgens deskundigen is dat een hardnekkige misvatting. Integendeel: vragen lucht op en doorbreekt het gevoel van eenzaamheid.

Een directe maar helpende vraag kan zijn:
👉 “Denk je er wel eens aan om een einde aan je leven te maken?”

Het stellen van deze vraag kan een opening zijn naar een gesprek waarin luisteren en doorvragen belangrijker zijn dan direct oplossingen aandragen. Alleen al de erkenning van iemands wanhoop kan levensreddend zijn.

Impact op de samenleving

Elke zelfdoding raakt gemiddeld 135 mensen direct. Dat betekent duizenden Nederlanders die jaarlijks worden geconfronteerd met de pijn, het verdriet en de vragen rondom een verlies door suïcide. Ook nabestaanden worstelen vaak met gevoelens van schaamte en schuld, wat het moeilijk maakt om steun te vinden en het gesprek te voeren.

Daarom is suïcidepreventie niet alleen een taak voor de zorg, maar voor de hele maatschappij. Door meer te leren over signalen en door het taboe te doorbreken, kan iedereen bijdragen aan een samenleving waarin mensen zich eerder gehoord en gesteund voelen.

Trainingen en hulp beschikbaar

Tijdens de Week van de Suïcidepreventie worden er door heel Nederland trainingen en bijeenkomsten georganiseerd. Deze zijn bedoeld voor zowel professionals als burgers die willen leren hoe zij het gesprek over suïcide kunnen aangaan. De kern:

• Luisteren zonder oordeel.

• Doorvragen en aandacht hebben voor gevoelens.

• Er zijn, zonder direct oplossingen op te leggen.

Veelgestelde vragen (FAQ) over suïcidepreventie

1. Hoe herken ik signalen van suïcidale gedachten?

Mensen kunnen zich terugtrekken, somber zijn, minder interesse tonen of aangeven dat het leven zinloos voelt. Soms zijn de signalen subtiel. Blijf alert en toon oprechte interesse.

2. Kan ik iemand “op ideeën brengen” door te vragen naar suïcide?

Nee. Het is een mythe dat dit gevaarlijk is. Juist het stellen van de vraag kan opluchten en een opening geven om gevoelens te delen.

3. Wat moet ik doen als iemand toegeeft suïcidale gedachten te hebben?

Luister, toon begrip en oordeel niet. Vraag door en bied steun. Wijs eventueel op professionele hulp, maar dwing iemand niet.

4. Waar kan iemand terecht voor hulp?

In Nederland kan 24/7 contact worden opgenomen met 113 Zelfmoordpreventie via 0800-0113 of www.113.nl. Ook de huisarts is een belangrijke eerste stap.

5. Hoe kan ik zelf leren beter het gesprek aan te gaan?

Tijdens de Week van de Suïcidepreventie worden trainingen en workshops georganiseerd. Daarnaast biedt 113 Zelfmoordpreventie gratis online trainingen aan.

Samenvatting

Suïcide is een groot maatschappelijk probleem met een enorme impact. Toch kan het verschil vaak gemaakt worden door iets eenvoudigs: een vraag stellen en écht luisteren. Door het taboe te doorbreken en openheid te stimuleren, kunnen levens worden gered.

👉 Heb je zelf hulp nodig of maak je je zorgen om iemand? Bel 0800-0113 of ga naar www.113.nl.

Ben jij ondernemer? Wil je jouw onderneming meer bekendheid geven en zichtbaar worden voor al onze bezoekers van Uitvaart-Platform.nl, via onze bedrijvengids? Vul dan ons contactformulier in, wij nemen snel contact met je op voor meer informatie.