Wanneer een dierbare overlijdt, komt men vaak in aanraking met een ruimte waar men zelden eerder over nadenkt: het mortuarium. Dit woord roept soms vragen, onzekerheid of zelfs een zekere huiver op. Toch is een mortuarium een uiterst belangrijke plek, waar met zorg en respect wordt omgegaan met overledenen. In dit artikel leggen we uit wat een mortuarium precies is, welke functies het heeft en wat het verschil is met een funerarium.

Wat is een mortuarium?

Een mortuarium is een speciaal ingerichte ruimte waar lichamen van overledenen tijdelijk worden bewaard, vaak in koeling. Het doel is om ontbinding te vertragen en het lichaam in goede staat te houden tot aan de uitvaart of een eventueel onderzoek. Mortuaria bevinden zich meestal in ziekenhuizen, verpleeghuizen of bij uitvaartondernemers.

Soms wordt het mortuarium ook gebruikt voor verzorging en opbaring, zodat nabestaanden hun dierbare in alle rust kunnen zien of afscheid kunnen nemen.

Functies van een mortuarium

1. Tijdelijke opslag

Het lichaam van een overledene wordt in een gekoelde omgeving bewaard. Deze koeling is noodzakelijk om het natuurlijke proces van ontbinding te vertragen. Dit geeft nabestaanden tijd om praktische zaken rondom de uitvaart te regelen en in alle rust keuzes te maken.

2. Verzorging en opbaring

In een mortuarium wordt het lichaam zorgvuldig verzorgd. Medewerkers verwijderen medische hulpmiddelen zoals infusen, katheters en pacemakers. Soms worden wonden gehecht om het lichaam er zo natuurlijk mogelijk uit te laten zien. Ook kan de overledene worden gewassen en aangekleed, zodat een waardige opbaring mogelijk wordt gemaakt.

3. Identificatie en onderzoek

In sommige gevallen moet een lichaam officieel worden geïdentificeerd. Daarnaast vinden in mortuaria soms autopsies (secties) plaats, uitgevoerd door een patholoog-anatoom. Dit gebeurt met name bij onnatuurlijke sterfgevallen of bij onduidelijkheid over de doodsoorzaak.

4. Afscheid nemen

Veel mortuaria, met name die in ziekenhuizen en uitvaartcentra, hebben speciale kamers waar nabestaanden in een intieme en serene omgeving afscheid kunnen nemen. Dit kan direct na het overlijden zijn, of later als het lichaam is verzorgd en opgebaard.

Verschil tussen mortuarium en funerarium

Het woord mortuarium wordt vaak door elkaar gebruikt met funerarium, maar er is wel degelijk een verschil:

• Mortuarium: meestal verbonden aan een ziekenhuis of verpleeghuis. Hier vinden medische handelingen plaats zoals verzorging, identificatie of autopsie.

• Funerarium: vaak onderdeel van een uitvaartonderneming. Hier ligt de nadruk op koeling, verzorging en opbaring, met als doel een waardige uitvaart en het afscheid.

Oudere benamingen

In vroegere tijden sprak men vaak over een lijkenhuis of baarhuis. Hoewel deze woorden tegenwoordig minder worden gebruikt, sluiten ze nog steeds aan bij de betekenis van die tijd. De term mortuarium is moderner en wordt tegenwoordig vaker gebruikt, omdat die voor veel mensen neutraler en vriendelijker klinkt.

Veelgestelde vragen (FAQ)

1. Hoelang kan een lichaam in een mortuarium blijven?

Een lichaam kan, afhankelijk van de omstandigheden en koeling, meerdere dagen tot weken in een mortuarium bewaard blijven. In de praktijk wordt meestal binnen enkele dagen de uitvaart geregeld.

2. Kan ik mijn dierbare zien in het mortuarium?

Ja, in veel ziekenhuizen en uitvaartcentra zijn er aparte ruimtes ingericht waar familie in alle rust afscheid kan nemen. Dit moment kan belangrijk zijn voor de rouwverwerking.

3. Wordt er altijd een autopsie gedaan in een mortuarium?

Nee, een autopsie vindt alleen plaats wanneer de doodsoorzaak onduidelijk is of wanneer de wet dit vereist, bijvoorbeeld bij een plotseling of onnatuurlijk overlijden.

4. Wat gebeurt er met medische hulpmiddelen zoals pacemakers?

Deze worden in het mortuarium verwijderd, omdat ze bij crematie gevaarlijk kunnen zijn en omdat het lichaam zorgvuldig wordt voorbereid voor de uitvaart.

5. Is een mortuarium hetzelfde als een rouwcentrum?

Niet helemaal. Een rouwcentrum of uitvaartcentrum is vaak meer gericht op het afscheid en de ceremonie. Een mortuarium heeft naast verzorging ook een meer praktische en medische functie.

Samenvatting

Het mortuarium is een plek van zorg, respect en noodzakelijke voorbereiding. Hoewel het vaak onzichtbaar blijft voor de buitenwereld, speelt het een belangrijke rol in de periode tussen overlijden en uitvaart. Nabestaanden kunnen er troost vinden in de wetenschap dat hun dierbare met de grootst mogelijke zorg wordt behandeld.

Ben jij ondernemer? Wil je jouw onderneming meer bekendheid geven en zichtbaar worden voor al onze bezoekers van Uitvaart-Platform.nl, via onze bedrijvengids? Vul dan ons contactformulier in, wij nemen snel contact met je op voor meer informatie.