Een dove of slechthorende bij een uitvaart betrekken, hoe doe je dat precies? Volgens het Nederlands Gebarencentrum wonen er in Nederland maar liefst 1,5 miljoen dove of slechthorende mensen. Een uitvaart is meestal gevuld met toespraken en muziek. Hoe zorg je er tijdens een uitvaart voor dat ook dove of slechthorende personen bij het afscheid nemen betrokken worden? Voor hen is dit net zo goed een emotionele aangelegenheid die voor het rouwproces van belang is. In dit artikel geven wij je tips.

Voorbereiding

Een goede voorbereiding is het halve werk. Bij het uitnodigen van mensen voor de uitvaart kun je alvast nagaan of er ook dove en slechthorende mensen aan bezig zullen zijn. Met deze informatie kun je de uitvaart zo vormgeven, dat ook zij zich bij het afscheid betrokken voelen. Zo is het bijvoorbeeld al van belang wat voor geluidssysteem er in een uitvaartcentrum aanwezig is. Voor mensen met een gehoorapparaat is het bijvoorbeeld veel fijner als er een zogenaamde ringleiding is.

Gebarentaal en tolken

Om een dove of slechthorende bij een uitvaart te betrekken, is het een goed idee om een gebarentolk uit te nodigen. Hij of zij kan de toespraken direct omzetten in gebarentaal, zodat de mensen met een auditieve beperking meekrijgen en begrijpen wat er wordt gezegd. Mocht er iemand in de familie- of vriendenkring zitten die dit kan, dan kun je hier natuurlijk aan vragen of hij of zij het wil doen. Voor het geval iemand dat te moeilijk vindt, zijn er veel professionele gebarentolken die voor deze gelegenheid ingehuurd kunnen worden. Soms kan dit ook vanuit het budget van een doof of slechthorend persoon. Het is wel van belang dat  de tolk goed te zien is vanuit de plek waar zij zitten.

Visuele hulpmiddelen

Visuele hulpmiddelen kunnen goed van dienst zijn tijdens een uitvaart waarbij ook mensen met een auditieve beperking aanwezig zijn. Je kunt hierbij denken aan schermen met ondertiteling als men bijvoorbeeld films toont . Ook als er muziek afgespeeld wordt, zou je er aan kunnen denken om hierbij de ondertiteling van een lied mee te laten lopen. Mochten mensen van tevoren hun speech klaar hebben, dan kun je de tekst hiervan tijdens het voorlezen op een scherm tonen . Mocht het op een scherm niet mogelijk zijn, dan is het handig om een speciaal boekje te maken voor dove of slechthorende mensen, waarin de volgorde van de uitvaart, de gesproken teksten en de liedteksten uitgetypt staan.

Stiltemomenten

Het kan heel mooi zijn om momenten van stilte en reflectie op te nemen in de uitvaartceremonie. Deze momenten bieden alle personen, of ze nou kunnen horen of niet, de gelegenheid om even rustig te verwerken wat er gebeurt. Een afscheidsceremonie kan voor iedereen intensief zijn, waarbij het soms prettig kan zijn om even rust te hebben om het één en ander te laten bezinken.

Symbolen

Voor zowel horende als dove of slechthorende mensen kunnen symbolen van groot belang zijn. Hierbij kunnen we denken aan kaarsen, foto's, bloemen of persoonlijke voorwerpen. Hieruit kan iedereen troost putten. 

Het wordt nog wel eens vergeten:mensen met een (auditieve) beperking bij een afscheid betrekken. Toch is het van groot belang! Gelukkig wordt er tegenwoordig steeds meer aandacht aan besteed, ook door uitvaartondernemers. Met alle moderne technologie waarbij er al vaak grote schermen in uitvaartcentra aanwezig zijn, is het steeds makkelijker om een uitvaart voor iedereen toegankelijk te maken. Ook voor mensen met een fysieke (of mentale) beperking. Iedereen heeft het recht volledig betrokken te zijn bij een afscheid van iemand waar ze van hielden. Wil je hier meer over weten? Kijk dan ook eens bij de uitvaartondernemers waar wij mee samen werken of zij hun uitvaarten kunnen aanpassen.

Ook in ons glossy uitvaartmagazine Uitvaart Inside komen deze onderwerpen aan bod. Nieuwsgierig? Neem eens een kijkje op de website.